لنف ادم به تورمی گفته می‌شود که به‌طور کلی در یکی از دست‌ها یا پاهای شما ایجاد می‌شود. البته گاهی اوقات هر دو دست یا هر دو پا نیز متورم می‌شوند.
ادم لنفاوی ( یا ورم لنفاوی ) معمولاً به دلیل حذف یا آسیب به غدد لنفاوی شما به‌عنوان بخشی از درمان سرطان ایجاد می‌شود. این نتیجه انسداد در سیستم لنفاوی، که بخشی از سیستم ایمنی بدن است، می‌باشد.
00انسداد از تخلیه مایع لنفاوی جلوگیری می‌کند و تجمع مایعات منجر به تورم می‌شود. در این مطلب قصد داریم تا نگاهی به سیستم انسداد لنفاوی انداخته و در رابطه با آن توضیحاتی را به شما ارائه دهیم، پس با تریتا همراه باشید.
لنف ادم چیست ؟
همان‌طور که اشاره کردیم ورم لنفاوی یا انسداد لنفاوی (Lymphedema) به شرایطی گفته می‌شود که در آن مایع در درون بافت‌ها انباشته و باعث تورم آن می‌شود.
ادم لنفاوی از جمله بیماری‌های ناتوان‌کننده می‌باشد. نکته مهمی که باید بدانید این است که لنف ادم غیرقابل درمان است، بااین‌حال با مراقبت بسیار می‌توان آن را کنترل کرد.
گرچه در حال حاضر هیچ درمانی برای ورم لنفاوی وجود ندارد، اما با تشخیص زودهنگام و مراقبت دقیق از اندام آسیب‌دیده می‌توان آن را مدیریت کرد.
علائم ورم لنفاوی
علائم و نشانه‌های انسداد لنفاوی که در بازو یا پای آسیب‌دیده شما رخ می‌دهد، شامل موارد زیر است:
- تورم قسمت یا کل بازو یا پا، از جمله انگشتان دست‌وپا
- احساس سنگینی یا تنگی
- دامنه حرکت محدودشده
- درد یا ناراحتی
- عفونت‌های مکرر
- سخت شدن و ضخیم شدن پوست (فیبروز)
تورم ناشی از ورم لنفاوی متغیر است و از تغییرات خفیف تا تورم‌ها قابل‌توجه در اندازه بازو یا پا تا تغییرات شدید که استفاده از اندام را سخت می‌کند را شامل می‌شود. ورم لنفاوی ناشی از درمان سرطان ممکن است تا ماه‌ها یا سال‌ها پس از درمان رخ ندهد.
در صورت مشاهده تورم مداوم در بازو یا پا باید به سراغ پزشک بروید.
علل ایجاد لنف ادم
سیستم لنفاوی برای حفظ سلامت بدن بسیار مهم است. این ماده مایع لنفاوی غنی از پروتئین را در سراسر بدن شما گردش می‌دهد و باکتری‌ها، ویروس‌ها و مواد زائد را جمع می‌کند.
سیستم لنفاوی شما این مایع و مواد مضر را از طریق عروق لنفاوی شما حمل می‌کند.
پسماندها توسط لنفوسیت‌ها (سلول‌های مبارزه کننده با عفونت که در غدد لنفاوی شما زندگی می‌کنند) فیلتر می‌شوند و درنهایت از بدن خارج می‌شوند.
ورم لنفاوی زمانی رخ می‌دهد که عروق لنفاوی شما قادر به تخلیه کافی مایعات لنفاوی نباشند، معمولاً بازو یا پا از اصلی‌ترین بخش‌های بدن هستند که با مشکل ورم لنفاوی مواجه می‌شوند.
ورم لنفاوی می‌تواند اولیه یا ثانویه باشد. این به آن معنا است که ممکن است خودبه‌خود رخ دهد که به آن ورم لنفاوی اولیه می‌گویند و یا می‌تواند توسط بیماری دیگری ایجاد شود که ادم لنفاوی ثانویه نام دارد.
لنف ادم ثانویه بسیار شایع‌تر از لنف ادم اولیه است.
علل به وجود آمدن لنف ادم ثانویه
هر شرایط یا روشی که به غدد لنفاوی یا عروق لنفاوی شما آسیب برساند، می‌تواند باعث ورم لنفاوی شود. از مهم‌ترین علل بروز این مشکل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
عمل جراحی
برداشتن یا صدمه به غدد لنفاوی و عروق لنفاوی ممکن است منجر به ورم لنفاوی شود. به‌عنوان مثال ممکن است غدد لنفاوی برای بررسی شیوع سرطان پستان برداشته شود و غدد لنفاوی ممکن است در جراحی که رگ‌های خونی اندام شما را درگیر می‌کند، آسیب ببینند.
پرتودرمانی برای سرطان
تابش می‌تواند باعث ایجاد زخم و التهاب در غدد لنفاوی یا عروق لنفاوی شما شود.
سرطان
اگر سلول‌های سرطانی رگ‌های لنفاوی را مسدود کنند، ممکن است ورم لنفاوی ایجاد شود. به‌عنوان‌مثال یک تومور در حال رشد در نزدیکی غده لنفاوی یا رگ لنفاوی می‌تواند به‌اندازه کافی بزرگ شود تا بتواند جریان مایع لنفاوی را مسدود کند.
عفونت غدد لنفاوی یا انگلی که بتواند جریان مایع لنفاوی را محدود کند.
علل به وجود آمدن لنف ادم اولیه
لنف ادم اولیه یک بیماری نادر و ارثی است که به دلیل مشکلات رشد عروق لنفاوی در بدن شما ایجاد می‌شود. علل اصلی به وجود آمدن ورم لنفاوی اولیه شامل موارد زیر است:
- بیماری میلروی (لنف ادم مادرزادی): این اختلال از نوزادی شروع می‌شود و باعث تشکیل غیرطبیعی غدد لنفاوی می‌شود.
- بیماری میگ (ورم لنف ادم): این اختلال غالباً باعث ایجاد انسداد لنفاوی در دوران بلوغ یا در دوران بارداری می‌شود، اگرچه ممکن است بعداً تا 35 سالگی بروز کند.
- ورم لنفاوی با تأخیر (لنف ادم تاردا): این مورد به‌ندرت اتفاق می‌افتد و معمولاً پس از 35 سالگی شروع می‌شود.
موارد تأثیرگذار بر انسداد لنفاوی
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به ادم لنفاوی را پس از سرطان، در طول درمان سرطان یا در هنگام درگیر شدن با بیماری‌های مختلف افزایش دهند، عبارتند از:
- بالا بودن سن
- اضافه‌وزن یا چاقی
- آرتریت روماتوئید یا پسوریازیس
جلوگیری از لنف ادم
اگر تحت عمل جراحی سرطان قرارگرفته‌اید یا قصد جراحی دارید، از پزشک خود بپرسید که آیا این عمل شامل غدد لنفاوی یا عروق لنفاوی شما می‌شود.
نکته مهم این است که آیا پرتودرمانی شما شامل غدد لنفاوی می‌شود یا خیر، بنابراین پیش از انجام عمل حتماً از خطرات احتمالی آگاه شوید.
برای کاهش خطر ورم لنفاوی بهتر است تا به نکات زیر توجه داشته باشید:
از دست یا پای خود محافظت کنید
از آسیب‌دیدگی اندام آسیب‌دیده خودداری کنید. بریدگی‌ها، خراش‌ها و سوختگی‌ها می‌توانند باعث به وجود آمدن عفونت شوند. به همین دلیل در برابر اشیای تیز حتماً از خود محافظت کنید.
در دوران نقاهت به‌دست یا پای خود استراحت بدهید
تا زمان بهبودی کامل، پس از جراحی یا در طول فرآیند پرتودرمانی از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.
جلوی برخورد حرارت و یا سرما به بازو یا پا خود را بگیرید
به‌هیچ‌عنوان مواردی مثل پد گرم‌کننده را روی اندام آسیب‌دیده خود قرار ندهید. همچنین از اندام آسیب‌دیده خود در برابر سرمای شدید نیز محافظت کنید.
لباس تنگ نپوشید
از پوشیدن هر لباسی که می‌تواند بازو یا ساق شما را منقبض کند، مانند لباس‌های تنگ خودداری کنید.
دست یا پای خود را تمیز نگه‌دارید
مراقبت از پوست و ناخن را در اولویت‌های اصلی خود قرار دهید. پوست بازو یا ساق پا خود را به‌صورت روزانه چک کنید. از بروز هر مسئله که می‌تواند باعث عفونت بدن شما شود را جلوگیری کنید.
تشخیص ادم لنفاوی
اگر در معرض خطر ادم لنفاوی هستید، به‌عنوان‌مثال، اگر اخیراً جراحی سرطان در غدد لنفاوی خود انجام داده‌اید، پزشک ممکن است بر اساس علائم و نشانه‌های شما انسداد لنفاوی را تشخیص دهد.
اگر علت ورم لنفاوی شما چندان واضح نیست، ممکن است پزشک آزمایش‌ها تصویربرداری را برای دیدن سیستم لنفاوی شما تجویز کند. آزمایش‌ها تجویز شده ممکن است شامل موارد زیر باشد:
اسکن MRI
با استفاده از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی، تصویر 3 بعدی و با وضوح‌بالا از بدن شما گرفته می‌شود.
سی تی اسکن
در این روش اشعه ایکس تصاویر دقیق و مقطعی از ساختارهای بدن شما را ثبت می‌کند. سی تی اسکن می‌تواند انسداد در سیستم لنفاوی را نشان دهد.
سونوگرافی داپلر
این سونوگرافی با پرتاب امواج صوتی با فرکانس بالا، از سلول‌های قرمز خون، جریان و فشارخون را بررسی می‌کند. این سونوگرافی می‌تواند به یافتن انسداد کمک کند.
تصویربرداری رادیونوکلاید از سیستم لنفاوی شما (لنفوسینتیگرافی)
در طول این آزمایش به شما یک ماده رادیواکتیو تزریق می‌شود و سپس توسط دستگاه اسکن می‌شود. تصاویر حاصل نشان می‌دهد که کدام رگ‌های شما با مشکل انسداد مواجه است.
بدون دیدگاه