زخم ها به اشکال و اندازه های زیادی وجود دارند ، اما همه آنها یک چیز مشترک دارند: خارش .
در حالی که زخم های جدید اغلب خارش دار ترین نوع زخم هستند ، جای زخم های قدیمی نیز می تواند خارش یابد ، به ویژه هنگامی که دچار تغییرات پوستی مانند کاهش وزن هستید. در ادامه انواع جای زخم آورده شده است :
- جای کشیدگی پوست
- کلوئید ها
- جای زخم های آتروفیک
- جای انقباضات
مجبور نیستید به دلیل خارش جای زخم ها شب ها از خواب بیدار شوید و یا هنگامی که سر کار هستید اذیت شوید ؛ برای اطلاعات بیشتر در مورد نحوه درمان آنها در این مقاله همراه ما باشید .
علت ها
جای زخم ، پاسخ طبیعی بدن به آسیب پوستی است که به لایه ی درم پوست می رسد ، یعنی لایه ای از پوست که دقیقاً زیر خارجی ترین لایه پوست شماست.این آسیب دیدگی بدن را به سمت ایجاد کلاژن و پروتئین پوست سوق می دهد ؛ الیاف کلاژن به طور معمول ضخیم تر و دارای انعطاف پذیری کم تری نسبت به پوست های اطرافشان هستند .
در ادامه چند دلیلی که جای زخم ها دچار خارش می شوند را آورده شده است .
جای زخم های جدید :
وقتی چیزی به پوست شما آسیب برساند، انتهای رشته های عصبی بدن نیز ممکن است آسیب ببینند ، انتهای اعصاب می توانند بسیار حساس شده و باعث شوند که اعصاب در زمان بهبودی و ترمیم خود، پوست را دچار خارش کنند .
جای زخم های جدید به چند علت به وجود می آیند :
- لکه های آکنه
- بریدن پوست
- کشش اضافی پوست که منجر به علائم کشش می شود
- عمل جراحي
جای زخم های قدیمی :
زخم های قدیمی حداقل ۲ سال سن دارند و به دلایل زیادی می توانند باعث خارش شوند .
بعضی اوقات، جای زخم باعث می شود پوست بسیار سفت شود. این اغلب در مواردی اتفاق می افتد که جای زخم بعد از سوختگی پوست ایجاد شود.پوستی که سفت و کشیده شده باشد اغلب از پُر خارش ترین نوع است .
همچنین اگر به طور ناگهانی دچار تغییر وزن یا تغییرات پوستی شدید ، ممکن است جای زخم بیشتر خارش پیدا کند ؛ همین موضوع در مورد افرادی که پوست خشک دارند نیز صدق می کند .
بعد از جراحی :
جای زخم های حاصل از جراحی معمولا عمیق تر از سایر آسیب های پوستی هستند و هنگامی که شروع به بهبود یافتن می کنند معمولا با خارش همراه هستند .
درمان
درمان جای زخم معمولا بستگی به نوع آن دارد ، برای مثال پزشک معمولا برای اصلاح جای زخم های کوچک جراحی را توصیه نمی کند اما در خصوص جای زخم های بزرگ و جای زخم های هیپرتروفیک که خود را به بالای پوست می رسانند ممکن است جراحی توصیه شود .
پزشک ممکن است گزینه های درمانی تهاجمی و یا غیر تهاجمی را به شما توصیه کند .
درمان های غیر تهاجمی :
معمولا ایتدا پزشکان درمان های غیر تهاجمی را برای کاهش خارش و کاهش ظاهر کلی جای زخم توصیه می کنند . نمونه هایی از این نوع درمان ها عبارتند از:
- از روغن ها و کرم هایی که میزان مرطوبیت آن ها بسیار بالا است استفاده کنید . مثال هایی از این دسته : کره کاکائو و روغن نارگیل است . روغن ویتامین E نیز گزینه ای برای جای زخم های قدیمی تر است ، اما مهم است بدانید که این روغن می تواند بر روند بهبودیِ جای زخم های تازه تأثیر بگذارد. این محصولات می توانند از خشک شدن پوست جلوگیری کنند و همین امر می تواند باعث کاهش خارش شود.
- استفاده از باند های ورقه ای سیلیکونی . این باندها در بیشتر داروخانه ها موجود هستند و می توانند به دلیل خاصیت چسبناک بودن بر روی جای زخم بچسبند .
- استفاده از پمادهایی بر پایه ی پیاز . پماد هایی مانند پماد های Mederma ممکن است به کاهش ظاهر جای زخم کمک کنند . این گونه پماد ها باید در طی چند ماه به طور مرتب استفاده شده تا نتیجه ی مورد نظر به دست بیاید . با این حال ، تحقیقات فعلی منتشر شده در ژورنال جراحی و ترمیم پلاستیک ، کارایی این پماد ها را برای درمان جای زخم ها به اثبات برساند .
- استفاده از باند های فشرده شده ی ویژه (باند کشی) . این باند ها را می توانید از داروخانه ها و یا از مطب پزشک خود خریداری کنید . این باند ها با اعمال فشار دائمی بر روی جای زخم از سخت و سفت شدنشان جلوگیری می کنند .
- ماساژ دادن بافت جای زخم . این کار می تواند به نرم شدن و صاف کردن جای زخم کمک کند. جای زخم خود را با حرکات کوچک و دایره ای به مدت حداقل ۱۰ دقیقه و برای حداقل سه بار در روز ماساژ دهید ؛ در هنگام ماساژ دادن فشار را تا جایی که جای زخم می تواند تحمل کند اعمال کنید . لازم است بدانید ماساژ معمولاً در درمان زخم هایی که ۲ سال و بالاتر سن دارند ، موثر نیست.
علاوه بر این اقدامات ، همیشه ایده خوبی است که از ضد آفتاب در منطقه آسیب دیده استفاده شود. این کار کمک می کند که جای زخم تیره تر از پوست های اطراف آن نشود .
درمان های تهاجمی
اگر جای زخم نتواند به درمان های خانگی پاسخ دهد و باعث ناراحتی قابل توجهی یا ظاهر نامطلوب شود ، پزشک ممکن است روش های تهاجمی را توصیه کند. این روش ها شامل :
- تزریق کورتیکواستروئید داخا ضایعه . پزشک کورتیکواستروئید را به ضایعه تزریق می کند ، که می تواند التهاب را کاهش دهد.
- برداشتن جای زخم با جراحی . پزشک فقط در صورتی که معتقد باشد می تواند ظاهر جای زخم را کاهش دهد بدون اینکه باعث وخیم تر شدن آن شود ، برداشتن جای زخم را توصیه می کند.
- لیزر درمانی . پزشکان ممکن است از لیزر برای سوزاندن و یا خراب کردن لایه های پوستی زیر جای زخم استفاده کرده تا سرعت بهبودی جای زخم را بالا ببرند .
- جراحی کرایو (Cryosurgery) . این رویکرد شامل استفاده از مواد شیمیایی است که بافت جای زخم را منجمد می کند. این کار بافت را از بین می برد و می تواند ظاهر جای زخم را کاهش دهد. پزشک ممکن است جراحی کرایو را با تزریق استروئیدها یا داروهای دیگر مانند کرم ۵-FU و یا بئومایسین ، ادامه دهد .
- پرتو درمانی . در بعضی موارد ، پزشکان پرتودرمانی را برای كلوئیدها یا جای زخم های بسیار پیشرفته توصیه می كنند. از آنجا که این کار عوارض جانبی قابل توجهی دارد ، معمولاً پرتودرمانی برای جای زخم هایی که به سایر درمان ها پاسخ نداده اند ، به عنوان آخرین راه حل انجام می شود .
پزشک شما پیش از شروع هر نوع درمانی در نظر خواهد گرفت که آیا درمان به بهبود جای زخم کمک می کند و یا تنها آن را بدتر خواهد کرد . همچنین پزشک شما ، خطرات و مزایای هر روش درمانی و زمان بهبودی را با شما در میان خواهد گذاشت .
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
جای زخم هایی که دچار خارش می شوند به ندرت نیازمند مراقبت های پزشکی هستند . با این حال اگر آن ها را بیش از حد بخارانید ، این امکان وجود دارد که موجب به وجود آمدن عفونت های باکتریایی شوید . علائم عفونت شامل قرمزی ، تورم ، احساس گرما در هنگام لمس است . در صورتی که هر کدام از علائم عفونت را دارید باید به پزشک مراجعه کنید .
همچنین در صورتی که :
- خارش جای زخم در زندگی روزمره تان تداخل ایجاد می کند .
- جای زخم باعث می شود پوست شما چنان سفت و محکم شود که باعث درد شود .
- ظاهر جای زخم باعث ناراحتی شما شود .
باید به پزشک مراجعه کنید ؛ پزشک شما می تواند جای زخم را ارزیابی کرده و توصیه های درمانی لازم را ارائه دهد.
خط آخر :
خارش می تواند نشانه ای از روند بهبودی جای زخم باشد و معالجه درمانی همواره در دسترس است.
از مرطوب نگه داشتن جای زخم تا ماساژ آن ، می تواند به حداقل رساندن خارش کمک کند. اگر داروهای بدون نسخه به حداقل رساندن ناراحتی شما کمک نمی کنند ، با پزشک خود در مورد سایر روش های درمانی احتمالی صحبت کنید.