درمان سوختگی
سوختگی از جمله آسیبهای شایعی است که تقریباً برای همه ما تا به این لحظه پیش آمده است. ولی در وهله اول مهمترین مسئله نحوه برخورد با این زخم سوختگیها به حساب میآید. پس از سوختگی باید از روشهای مناسب برای درمان آن استفاده کرد تا در صورت امکان کمترین آثار و نشانهای از زخم سوختگی برجای بماند و زیبایی ظاهری پوست احیاء شود.
درمان زخم سوختگی با توجه به شدت آن باروشهای مختلفی انجام میگیرد.
همچنین ببینید: مراقبت های مهم از زخم پای دیابتی
انواع سوختگی
قبل از بررسی روش های درمان سوختگی، بهتر است با انواع سوختگی آشنایی داشته باشیم.
سوختگی حرارتی
یکی از شایعترین انواع سوختگی، سوختگی حرارتی است که به علت حرارت زیاد،تماس با فلزات داغ، بخار یا شعلههای آتش و مایعات داغ ایجاد میشود. این منابع میتوانند دمای پوست را به سرعت بالا برده و سلولهای پوست را نابود کنند. در موارد شدید این سوختگی منجر به مرگ فرد خواهد شد.
سوختگی شیمیایی
این نوع سوختگی به علت تماس با انواع اسیدها، مواد شیمیایی و محلولهای شوینده قوی ایجاد میشود. برخی از لوازم آرایشی و پاک کنندهها به علت فاسد بودن یا استفاده نادرست از آنها، سبب سوختگی شیمیایی میشوند.
سوختگی تابشی (پرتویی)
در مجاورت امواج مضر قرار گرفتن در مدت زمان طولانی، سبب سوختگی تابشی میشود. این امواج میتوانند اشعه ایکس، اشعه ماوراءبنفش و اشعههای پرتو درمانی باشند. سوختگی تابشی بیشتر به علت پرتوهای قوی یا مواد رادیواکتیو ناشی از روشهای درمانی سرطان ایجاد میگردد.
سوختگی الکتریکی
این سوختگیها از بقیه موارد سوختگی کمتر رخ میدهند. در صورت وخامت سوختگی الکتریکی، درمان سوختگی کمی دشوارتر میشود. زمانی که بدن با برق در تماس باشد، سوختگی الکتریکی ایجاد میشود. با توجه به میزان الکتریسیته وارد شده به بدن، شدت سوختگی الکتریکی متفاوت است.
شدت سوختگی
به طور کلی از نظر شدت و عمق، سوختگی به سه درجه تقسیم میشود که شیوه برخورد با هر یک از آنها متفاوت است. شدت سوختگی یا درجه سوختگی با توجه به مدت زمان تماس منبع سوختگی با پوست و قدرت منبع سوختگی متفاوت است.
سوختگی درجه یک یا سوختگی سطحی
در این نوع سوختگی، فقط سطحیترین لایه پوست یا اپیدرم آسیب میبیند. با علائمی مانند تورم،قرمزی،التهاب ایجاد حساسیت و درد در محل آسیب دیده مشهود است.
سوختگی درجه دو
این نوع سوختگی، دو لایه سطحی پوست شامل اپیدرم و درم را تحت تأثیر قرار میدهد. سوختگی درجه دوم با تشکیل تاول همراه است و گاهی از محل زخم، مایعاتی ترشح میشود. در این درجه از سوختگی ممکن است اسکار تشکیل شود.
سوختگی درجه سه
سوختگی درجه سوم هر 3 لایه پوست را شامل می شود.(لایههای اپیدرم، درم و هایپودرم)این نوع سوختگی ممکن است به تاندون و استخوان رسیده باشدو احتمالاً بافت در محل آسیب دیده به رنگ سیاهو یا قهوهای تغییر رنگ پیدا خواهد کرد. در سوختگی های درجه 3 نیز احتمال ایجاد اسکار وجود دارد.
عوارض سوختگی
برخی سوختگیهای سطحی عوارضی به دنبال ندارند. اما سوختگیهای حادتر عوارضی دارند که باید با آگاهی، نسبت به درمان این زخمها اقدام نمود.
عفونت از شایعترین عوارض سوختگی در بدن افراد است. اگر سوختگیها سبب ایجاد زخمهای باز شوند، با ورود باکتریها و میکروبها به داخل زخم عفونت ایجاد میشود. عفونت حاصل از سوختگی ممکن است خفیف یا شدید باشد که باید هر چه سریعتر به درمان عفونت اقدام نمود تا موجب وارد شدن عفونت به خون فرد و ایجاد عوارض خطرناکتر نشود.
کاهش آب و املاح بدن، کاهش دمای بدن، انقباض پوست، صدمههای عضلانی ، ماهیچهای و استخوانی، مشکلات افسردگی و ناراحتیهای روحی و روانی از دیگر عوارض سوختگی هستند.
همچنین ببینید: بررسی علت توقف درمان زخم یا کندی روند بهبود آن ها
اقدامات اولیه پس از سوختگی شدید
اقدامات اولیه سوختگی درجه 1
ابتدا روند پیشرفت زخم را متوقف کنید و محل زخم را از عامل سوختگی درجه 1 را حفظ کنید و ناحیه آسیب دیده را در معرض جریان آب خنک قرار دهید. همچنین میتوانید از محصولات پیشرفته ترمیم زخم برای پانسمان سوختگی استفاده کنید.از پانسمان های سنتی و پنبه به علت چسبندگی به سطح زخم سوختگی استفاده نکنید.
اقدامات اولیه سوختگی درجه 2
در این نوع سوختگی درجه 2 ۱۰ تا ۱۵ دقیقه محل سوختگی را زیر آب خنک نگه دارید و با محلول آنتی سپتیک شستشو دهید سپس با یک گاز استریل خشک کنید. همچنین میتوانید از کارشناسان تریتا کمک گرفته و از پانسمانهای پیشرفته ترمیم زخم استفاده کنید.
اقدامات اولیه برای سوختگی درجه 3
در اسرع وقت بیمار را به بیمارستان منتقل کنید تا به صورت اورژانسی توسط پزشک برسی شود و اقدامات اولیه برای درمان زخم سوختگی انجام شود.
در ادامه در مورد چند نمونه از سوختگیهای متداول و اقدامات اولیه جهت کاهش عوارض آنها توضیح داده شده است.
روش های درمان زخم سوختگی
روشهای درمانی مناسب برای زخم سوختگی شامل استفاده از پانسمانهای نوین، ، دبریدمان ، تجویز آنتی بیوتکی ، پیوند پوست و … است.
پانسمان های پیشرفته برای ترمیم سوختگی
سوختگی را میتوان با استفاده از پانسمانهای پیشرفته ترمیم زخم تریتا درمان نمود. این پانسمانها به علت دارا بودن ویژگیهای منحصر به فرد برای درمان ناشی از زخم سوختگی مناسب هستند. استفاده از این پانسمانها در کنار مصرف داروهای تجویزی از سوی پزشک، سبب بهبود و ترمیم زخم سوختگی میشوند.
برای شستشو محل سوختگی می توان از محلول آنتی سپتیک طباسپت استفاده کرد که دارای اثر آنتی میکروبیال سریع ، طولانی مدت با طیف اثر گسترده بوده و باعث پیشگیری و یا درمان عفونت می شود.
ژل ایکس طباسپت به دلیل دارا بودن مقدار زیادی آب و اثر خنک کنندگی سبب رطوبت رسانی و کاهش درد و سوزش بیمار می شود.
پانسمان ورقهای طبابرن به طور خاص برای درمان زخم های سوختگی طراحی شده است. این پانسمان از کلاژن و نانوذرات طلا تشکیل شده است. کلاژن بافت پوست انسان را شبیه سازی میکند. نانوذرات طلا اثرات آنتیاکسیدانی فوقالعادهای از خود نشان داده است و موجب کاهش التهاب زخم میگردد.
ترکیب این دو ماده در این پانسمان سبب افزایش رشد و تکثیر سلولها در ناحیه زخم شده و روند ترمیم زخم را سرعت میبخشد. همچنین استفاده از پانسمان طبابرن برای جلوگیری از ایجاد اسکار نتیجهبخش است.
سخن پایانی
زخمهای سوختگی باید سریع مداوا شوند و نباید نسبت به آنها بیتوجه بود. اقدامات و پیشگیریهای لازم به درمان زخم سوختگی کمک کرده و از ایجاد عفونت جلوگیری میکنند.
بدون دیدگاه