سالک

انواع بیماری سالک ، سالک احشایی، سالک پوستی و سالک مخاطی می‌باشد که هر کدام به روش‌های خاصی درمان می‌شوند.

بیماری سالک

سالک یک بیماری انگلی می‌باشد که بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری بروز می‌کند. این بیماری به علت عفونت ناشی از انگل لیشمانیا رخ می‌دهد. انگل لیشمانیا با گزش پشه خاکی آلوده ایجاد می‌شود و پس از گذشت ماه‌ها پس از گزش، نشانه‌های بیماری به تدریج ظاهر می‌شود. میزان مبتلایان این بیماری در جهان سالانه به طور تقریبی بین هفتصد هزار تا یک میلیون و دویست هزار نفر می‌باشند.

انگل لیشمانیا از گزش پشه خاکی، سرنگ آلوده، خون آلوده سرایت می‌کند. همچنین امکان سرایت از مادر به جنین را دارد.

علائم سالک

بارزترین علائم سالک پوستی، ایجاد زخم‌هایی روی پوست است که معمولاً دردی ندارند. این زخم‌های پوستی ممکن است یک یا چند هفته و در برخی موارد تا سال‌ها باقی بمانند. البته مدت زمان برجای ماندن آثار این زخم‌ها، به نحوه درمان زخم ها بستگی دارد. این زخم‌ها معمولاً روی بینی، لب و دهان هستند.

سایر نشانه‌های این بیماری آبریزش بینی، ترشحات خونی بینی، تنگی نفس و اختلالات تنفسی می‌باشند.

علائم سالک احشایی به صورت تب‌های شدید و طولانی مدت، بزرگ شدن کبد و طحال، التهاب و تورم در غدد لنفاوی، خونریزی، کاهش گلبول های قرمز، کاهش گلبول‌های سفید، کاهش تعداد پلاکت، کاهش شدید وزن و عفونت است.

علائم بیماری سالک مخاطی پس از گذشت چندین سال از ابتلا به لیشمانیاز پوستی، رخ می‌دهد. نشانه‌های آن همان تنگی نفس و خونریزی و آبریزش بینی است.

نحوه تشخیص سالک

اگر بیمار از گزش حشرات اطمینان نداشته باشند، تشخیص کمی سخت‌تر خواهد شد. جهت تشخیص این بیماری از پوسته‌ی پیرامون زخم، نمونه برداری می‌شود. با نمونه برداری از لایه ی زیرین زخم و تست آن، احتمال نفوذ انگل به لنفوسیت‌ها و سلول‌های پلاسما و … بررسی می‌شود.

با عفونی شدن این زخم‌ها، تخریب بافت‌های زخم بیشتر شده و زخم ظاهر بدتری پیدا می‌کند. احتمال ابتلای چندین باره به این بیماری وجود دارد.

عوارض سالک

سالک می‌تواند عوارض زیادی را برای فرد مبتلا ایجاد کند. از جمله این عوارض خونریزی، عفونت‌های شدید، اسکار و… می‌باشد. در موارد شدید بیماری، که فرد دچار لیشمانیاز احشایی می‌شود، ممکن است مرگ فرد را در پی داشته باشد. افراد مبتلا به ایدز یا HIV بیشتر مستعد این بیماری هستند. افرادی با سیستم ایمنی ضعیف هم مستعد این بیماری هستند.

درمان سالک

درمان بیماری سالک با توجه به نوع و میزان وخامت بیماری، به روش‌های گوناگونی انجام می‌شود. تشخیص زود هنگام بیماری تأثیر زیادی در نتیجه بخش بودن اقدامات درمانی خواهد داشت. در برخی از شکل‌های خفیف بیماری نیاز به دارو نیست و بهبودی به صورت خود به خودی انجام می‌شود.

اما اگر نشانه‌های شدید بیماری ظاهر گشت باید برای درمان هرچه سریعتر آن اقدام نمود تا عوارض کمتری ایجاد شود و درمان موفقیت‌آمیز صورت گیرد. پزشک متخصص برای درمان سالک، متخصص پوست و مو می‌باشد.

دارو

داروهای بیماری سالک داروهای ضد انگل مانند آمفوتریسین بی، در دزهای متفاوت است. سایر داروهای درمانی سالک پنتوستام، پارومومایسین، میلتفوسین و … می‌باشد. آنتی بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های زخم و مسکن‌ها برای کاهش درد و بیقراری بیمار تجویز می‌شود. تمامی این داروها طبق تجویز پزشک و براساس نوع سالک و نوع عارضه موجود، باید مصرف گردد.

همچنین ببینید: مراقبت های بعد از زخم شدن

پانسمان

برای درمان زخم سالک، می توان از پانسمان‌های پیشرفته استفاده نمود. این پانسمان‌ها موجب کاهش اسکار، بهبود و ترمیم بافت های زخم، پیشگیری و درمان عفونت زخم، کاهش التهاب و درد زخم و سرعت بخشیدن به روند بهبود زخم سالک می‌شوند. نمونه ای از این پانسمان‌های پیشرفته، پانسمان‌های نوین تریتا است.

جراحی

در برخی موارد، برای درمان مشکلات پوستی ناشی از سالک  نیاز به عمل‌های جراحی مانند جراح پلاستیک می‌باشد. از دیگر روش‌های درمان تخصصی این بیماری تزریق گلوکانتیم سیستمیک، کرایوتراپی و سرما درمانی است.

پیشگیری از سالک

واکسن یا دارویی برای پیشگیری از بیماری سالک کشف نشده است. بنابراین تنها روش پیشگیری از این بیماری جلوگیری از گزیدگی توسط حشرات است.

در مکان‌هایی که امکان وجود این حشرات وجود دارند، لباس‌های پوشیده بر تن کنید و از خوابیدن در فضای باز خودداری کنید.

در سفر به مناطق جنگلی و صحرایی حتماً پشه بند، اسپری ضد حشرات همراه داشته باشید. اسپری ضد حشرات را در اتاق‌های خواب اسپری نمایید. در فضای بسته از تهویه و سیستم‌های سرمایشی استفاده کنید که موجب کاهش ورود حشرات به داخل محیط شوند.

تریتا | برای هر زخمی درمانی داریم.